Kto wystawi skierowanie na badania lekarskie profilaktyczne?

15/04/2025

W większości sytuacji skierowanie na badania wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalista – w zależności od badań, o które chodzi. Wyjątkowym przypadkiem jest medycyna pracy. Skierowanie na badania jej dotyczące wystawia pracodawca, dopełniając w ten sposób jednego z obowiązków, stawianych mu przez prawo pracy.

Kiedy potrzebne jest skierowanie na badania lekarskie pracownika? Co powinno zawierać? Wzór skierowania znajdziesz w naszym artykule.

Kiedy jest potrzebne skierowanie na badania lekarskie?

Skierowanie na badania lekarskie pracodawca musi wystawić każdemu pracownikowi, którego przyjmuje do pracy, a także pracownikom przenoszonym na stanowisko pracy, na którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Ponadto musi skierować na badanie każdego pracownika młodocianego, którego przenosi na inne stanowisko pracy, niezależnie od charakteru nowego stanowiska.

Mówiąc o pracownikach mamy oczywiście na myśli osoby podlegające stosunkowi pracy, czyli najczęściej zatrudnione na umowę o pracę.

Ponadto pracowników należy kierować na okresowe i kontrolne badania lekarskie, kiedy zachodzi taka potrzeba.

Kodeks pracy wymienia sytuacje, w których nie ma konieczności kierowania pracowników na badania wstępne. Nie trzeba wystawiać skierowania pracownikowi który:

jest ponownie przyjmowany do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu, lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
jest przyjmowany do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Badania lekarskie pracownika

Pracowników kieruje się na różne rodzaje badań medycyny pracy. Koszt wszystkich z nich ponosi pracodawca. Powinno się je wykonywać w godzinach pracy, jeśli istnieje taka możliwość. Oczywiście, może się zdarzyć, że takiej możliwości nie ma. Mimo tego, nawet w takiej sytuacji, za czas wykonywania badań pracownikowi przysługuje wynagrodzenie.

Wstępne badania lekarskie

Wstępne badania lekarskie to te, o których piszemy powyżej. Z zasady kieruje się na nich wszystkich przyjmowanych do pracy nowych pracowników, a także w niektórych przypadkach pracowników przy zmianie stanowiska.

Kontrolne i okresowe badania lekarskie

Okresowe badania lekarskie wykonuje się nie rzadziej niż co 5 lat. Czas następnego badania wyznacza lekarz podczas poprzedniego badania.

Badania kontrolne wykonuje się, jeśli pracownik był nieobecny w pracy przez ponad 30 dni ze względu na niezdolność do pracy z powodu choroby.

Badania sanitarno-epidemiologiczne

Badania sanitarno-epidemiologiczna (zwane sanepidowskimi) nie dotyczą wszystkich pracowników. Są wymagane tylko dla:

nauczycieli;
pracowników branży spożywczej i gastronomicznej;
pracowników branży medycznej;
uczniów szkół oraz studentów szkół wyższych kształcących się w tych branżach;
osób podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną;
nosicieli;
ozdrowieńców
osób, które były narażone na zakażenie przez styczność z osobami zarażonymi, chorymi lub materiałem zakaźnym.

Dwa egzemplarze skierowania na badania

Skierowanie na badanie lekarskie pracodawca powinien wystawić w dwóch egzemplarzach. Oba oryginały trafiają do pracownika. Jeden zachowuje on, natomiast drugi przekazuje lekarzowi medycyny pracy. Pracodawca natomiast wykonuje kopię skierowania i przechowuje je w aktach osobowych prawnika, razem z orzeczeniem wystawionym po przeprowadzeniu badań przez lekarza medycyny pracy.

Wzór skierowania do wypełnienia i plik PDF

To, jak powinno wyglądać skierowanie na badania lekarskie określone jest w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 1 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

………………………………………… (miejscowość, data)

………………………………………(oznaczenie pracodawcy)

SKIEROWANIE NA BADANIA LEKARSKIE

(wstępne/okresowe/kontrolne*))

Działając na podstawie art. 229 § 4a ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z późn. zm.), kieruję na badania lekarskie: Pana/Panią*)…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………, (imię i nazwisko), nr PESEL**) …………………………………………………, zamieszkałego/zamieszkałą*) ………………………………………………… ………………………………………………, (miejscowość, ulica, nr domu, nr lokalu), zatrudnionego/zatrudnioną*) lub podejmującego/podejmującą*) pracę na stanowisku lub stanowiskach pracy………………………………………………………………. ……………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….., określenie stanowiska/stanowisk*) pracy***): ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………… …………………………………………………. .

Opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tym stanowisku/stanowiskach – należy wpisać nazwę czynnika/czynników i wielkość/wielkości narażenia****):

Czynniki fizyczne:……………………………………………………………………………………………………………………
Pyły:…………………………………………………………………………………………………………………………………..

III. Czynniki chemiczne:………………………………………………………………………………………………………………………

Czynniki biologiczne:………………………………………………………………………………..…………………………………………
Inne czynniki, w tym niebezpieczne:…………………………………………………………………………………………………

Łączna liczba czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy wskazanych w skierowaniu:………………

……..………………………………….

(podpis pracodawcy)

Objaśnienia:

*) Niepotrzebne skreślić.

**) W przypadku osoby, której nie nadano numeru PESEL – seria, numer i nazwa dokumentu potwierdzającego tożsamość, a w przypadku osoby przyjmowanej do pracy – data urodzenia.

***) Opisać: rodzaj pracy, podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania.

****) Opis warunków pracy uwzględniający w szczególności przepisy:

1) wydane na podstawie:

a) art. 222 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy dotyczące wykazu substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
b) art. 2221 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy dotyczące wykazu szkodliwych czynników biologicznych,
c) art. 227 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy dotyczące badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia,
d) art. 228 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy dotyczące wykazu najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
e) art. 25 pkt 1 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1941 oraz z 2022 r. poz. 974) dotyczące wskaźników pozwalających na wyznaczenie dawek promieniowania jonizującego stosowanych przy ocenie narażenia na promieniowanie jonizujące;

2) załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 607)

Skierowanie na badania lekarskie jest wydawane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba kierowana na badania.

Możesz również pobrać skierowanie w formacie PDF.

Orzeczenie lekarskie

Orzeczenie lekarskie powinno być wystawione zgodnie ze wzorem zamieszczonym w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 1 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

…………………………………………………………………………..

(oznaczenie podmiotu przeprowadzającego badanie lekarskie)

Rodzaj badania lekarskiego:

wstępne/okresowe/kontrolne*)

ORZECZENIE LEKARSKIE NR …../………(rok)

wydane na podstawie skierowania na badania lekarskie z dnia ……………………………….

W wyniku badania lekarskiego i oceny narażeń występujących na stanowisku pracy, stosownie do art. 55 § 1, art. 201 § 2, art. 230 § 1 i art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z późn. zm.), orzeka się, co następuje:

Pan(i) ……………………………………………………………………………………………………………………………….., (imię i nazwisko), nr PESEL**) ………………………………………………………………………………………………………………………., zamieszkały(-ła) w ……………………………….. …………………………………………………………………………………………. (miejscowość, ulica, nr domu, nr lokalu) ………………………………. …………………………. ……………………………………………………………………………………, zatrudniony(-na)/przyjmowany(-na)*) do pracy w …………………………………………………………………. (nazwa i adres pracodawcy)…………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………, na stanowisku/stanowiskach/stanowisko/stanowiska*) ………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………,

ze względu na:

szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie (symbol 31)*);
zagrożenie, jakie stwarza wykonywana praca dla zdrowia młodocianego (symbol 33)*);
podejrzenie powstania choroby zawodowej (symbol 34)*);
niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (symbol 35)*) stał(a) się niezdolny(-na) do wykonywania dotychczasowej pracy.

W związku z powyższym konieczne jest przeniesienie do pracy na innym stanowisku na okres ………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. .

Uwagi lekarza: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

……………………………………………….

(miejscowość, data)

…………………………………………………………………………………………..

(pieczątka i podpis lekarza przeprowadzającego badanie)

Pouczenie:

1.***) Osoba badana lub pracodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego wnieść odwołanie wraz z jego uzasadnieniem za pośrednictwem lekarza, który je wydał, do jednego z podmiotów odwoławczych, którymi są:

1) wojewódzkie ośrodki medycyny pracy właściwe ze względu na miejsce świadczenia pracy lub siedzibę jednostki organizacyjnej, w której jest zatrudniony pracownik;

2) instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy lub Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, w przypadku orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy;

3) Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej, w przypadku orzeczenia lekarskiego wydanego przez Kolejowy Zakład Medycyny Pracy;

4) podmioty lecznicze utworzone i wyznaczone przez Ministra Obrony Narodowej.

Orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwołania jest ostateczne.
Orzeczenie lekarskie jest wydawane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba badana, a drugi pracodawca.

Symbole rodzaju orzeczenia:

31 − niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy ze względu na szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie

33 − niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy ze względu na zagrożenie zdrowia młodocianego

34 − niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy ze względu na podejrzenie powstania choroby zawodowej

35 − niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy ze względu na chorobę zawodową lub skutki wypadku przy pracy

Objaśnienia:

*) Niepotrzebne skreślić.

**) W przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – seria, numer i nazwa dokumentu potwierdzającego tożsamość.

***) Skreślić w przypadku orzeczenia lekarskiego wydanego w trybie odwoławczym

Orzeczenie możesz pobrać również w formie pliku PDF do druku.