Ryczałt – stawki dla przychodów ewidencjonowanych 2025

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych pozostaje jedną z najprostszych – i zarazem najbardziej przejrzystych – form rozliczania podatku dochodowego w Polsce. Opiera się na założeniu, że podatek płaci się od przychodu, bez uwzględniania kosztów jego uzyskania, co w praktyce oznacza to znacznie prostsze prowadzenie księgowości, mniej biurokracji i z góry określone stawki – różne w zależności od rodzaju działalności. Rok 2025 przynosi kontynuację dotychczasowego systemu, ale nadal warto zapoznać się z limitami i pokrewnymi zasadami, zanim podejmie się decyzję o wyborze tej formy opodatkowania.

Czym dokładnie jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i komu się on opłaca? Z jakich stawek ryczałtu mogą skorzystać przedsiębiorcy? O jakich warunkach opodatkowania trzeba pamiętać? Na te i inne pytania odpowiadamy w niniejszym materiale.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – co to za podatek?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest formą opodatkowania, w której kluczowe znaczenie ma prostota – zarówno w obliczeniach, jak i w prowadzeniu dokumentacji. Podatnik nie rozlicza kosztów uzyskania przychodu, lecz płaci podatek od całego przychodu, według ustawowo określonej stawki przypisanej, do rodzaju wykonywanej działalności.

Ten rodzaj opodatkowania sprzyja przejrzystości i stabilności – wysokość podatku jest możliwa do przewidzenia, a formalności ograniczają się do minimum, wobec czego wybierają go przede wszystkim osoby świadczące usługi (bo mając relatywnie niewielkie koszty w porównaniu do zarobków, możliwość ich odliczenia nie byłaby dla nich tak opłacalna, jak niższa stawka procentowa – nie wspominając nawet o wyższych kosztach prowadzenia księgowości).

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – podstawa prawna

Podstawę prawną stanowi Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z 20 listopada 1998 roku. To właśnie ona określa to, kto może korzystać z tej formy rozliczeń, jakie obowiązują stawki oraz jakie warunki trzeba spełnić, by zachować prawo do opodatkowania ryczałtem.

Komu opłaca się ryczałt?

Ryczałt jest korzystny dla osób, które osiągają wysokie przychody przy stosunkowo niskich kosztach prowadzenia działalności. W praktyce oznacza to między innymi specjalistów wykonujących usługi samodzielnie – na przykład programistów, tłumaczy, doradców, freelancerów czy osoby wynajmujące nieruchomości. Słowem podsumowania, ryczałt sprawdza się zatem tam, gdzie prostota rozliczenia i niskie stawki podatku są ważniejsze niż możliwość odliczania kosztów.

Ryczałt – stawki w 2025 roku

System ryczałtowy w 2025 roku zachowuje dotychczasową strukturę stawek, ale każda z nich wciąż odnosi się do określonego rodzaju działalności – w praktyce oznacza to, że wysokość podatku zależy nie od wielkości firmy, lecz od charakteru uzyskiwanego przychodu. Przedsiębiorcy i osoby prywatne mogą rozliczać się według stawek od 2% do 17%, a w niektórych przypadkach stosować więcej niż jedną – jeśli prowadzą działalność obejmującą różne kategorie usług. 

Cała konstrukcja ryczałtu charakteryzuje się sporą przejrzystością, gdzie im prostsza jest działalność i mniejsze zaangażowanie kapitału, tym niższy ryczałt – co czyni ten model podatkowy jednym z najbardziej elastycznych narzędzi rozliczeniowych w całym polskim systemie fiskalnym, na ogół naszpikowanym pasmem utrudnień. Poniżej prezentujemy aktualne stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Ryczałt – stawka 17%

Stawka 17% obejmuje przychody osiągane w ramach tzw. wolnych zawodów, czyli działalności wykonywanej osobiście – bez zatrudniania osób trzecich – i wymagającej wysokich kwalifikacji. Dotyczy przede wszystkim profesji, w których podstawowym narzędziem pracy jest wiedza i odpowiedzialność zawodowa. Do tej grupy należą m.in.:

• adwokaci i radcowie prawni,
• doradcy podatkowi i biegli rewidenci,
• tłumacze i rzecznicy patentowi,
• notariusze, księgowi, maklerzy papierów wartościowych.

Ryczałt – stawka 15%

Stawka 15% dotyczy szerokiego katalogu usług, które wymagają zaplecza organizacyjnego, ale nie są wykonywane w formule wolnego zawodu. Obejmuje działalności o charakterze technicznym, doradczym lub operacyjnym, w tym również usługi finansowe i reklamowe. W praktyce stosowana jest w branżach, które łączą kompetencje specjalistyczne z obsługą rynku. Do działalności objętych tą stawką należą m.in.:

• usługi pośrednictwa w sprzedaży hurtowej,
• działalność agencji reklamowych i marketingowych,
• usługi rachunkowe, doradcze i zarządcze,
• usługi fotograficzne i tłumaczeniowe poza wolnymi zawodami.

Ryczałt – stawka 14%

Stawka 14% znajduje zastosowanie w działalnościach wymagających wiedzy technicznej i odpowiedzialności projektowej. Obejmuje profesje, które łączą praktyczne umiejętności z koniecznością stosowania norm zawodowych – zwłaszcza w sektorze usług inżynieryjnych i projektowych. Do działalności opodatkowanych tą stawką należą m.in.:

• usługi architektoniczne i urbanistyczne,
• działalność inżynierska i konsulting techniczny,
• usługi badań i analiz technicznych,
• projektowanie specjalistyczne w różnych dziedzinach.

Ryczałt – stawka 8,5% (do 100 000 zł przychodu) lub 12,5% (powyżej 100 000 zł przychodu)

Ta stawka jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych w systemie ryczałtowym, ponieważ obejmuje przychody z tytułu najmu, dzierżawy i innych form udostępniania majątku. Zasadą jest, że do kwoty 100 000 zł stosuje się stawkę 8,5%, a od nadwyżki – 12,5%. Model ten pozwala na proste rozliczanie przychodów z wynajmu zarówno w działalności gospodarczej, jak i w najmie prywatnym. Do działalności objętych tą stawką należą m.in.:

• najem i dzierżawa nieruchomości,
• usługi zakwaterowania i wynajmu krótkoterminowego,
• działalność badawcza i naukowa prowadzona komercyjnie,
• wynajem środków transportu bez załogi.

Ryczałt – stawka 12%

Stawka 12% odnosi się głównie do branży informatycznej i technologicznej – obejmuje działalności związane z tworzeniem, doradztwem i utrzymaniem oprogramowania, a także sprzedażą licencji i usług programistycznych. W praktyce stanowi podstawowy model rozliczenia dla firm IT, które nie zatrudniają dużych zespołów i rozliczają się z klientami za usługi specjalistyczne. Do działalności opodatkowanych tą stawką należą m.in.:

• tworzenie i wydawanie oprogramowania komputerowego,
• doradztwo w zakresie sprzętu i systemów informatycznych,
• instalacja i utrzymanie oprogramowania,
• zarządzanie sieciami i systemami IT.

Ryczałt – stawka 10%

Stawka 10% znajduje zastosowanie w sytuacjach, gdy przychód powstaje w wyniku zbycia majątku trwałego lub praw majątkowych, a więc tam, gdzie przedmiotem transakcji jest efekt wcześniejszej działalności gospodarczej lub inwestycji. Nie dotyczy bieżących usług, lecz jednorazowych operacji gospodarczych. Do kategorii objętych tą stawką należą m.in.:

• sprzedaż nieruchomości ujętych w ewidencji środków trwałych,
• zbycie wartości niematerialnych i prawnych,
• sprzedaż spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego,
• odpłatne przeniesienie praw majątkowych o charakterze inwestycyjnym.

Ryczałt – stawka 8,5%

Stawka 8,5% obejmuje szeroki zakres działalności usługowej, w której przychód powstaje z bieżącej obsługi klienta, a nie z wytwarzania towarów. To model popularny wśród drobnych przedsiębiorców i osób fizycznych, którzy prowadzą działalność o charakterze usługowym, edukacyjnym lub kulturalnym. Do działalności opodatkowanych tą stawką należą m.in.:

• usługi edukacyjne, w tym indywidualne lekcje,
• działalność gastronomiczna bez sprzedaży alkoholu,
• świadczenie usług kulturalnych i muzealnych,
• działalność usługowa polegająca na wytwarzaniu wyrobów z materiału powierzonego przez klienta.

Ryczałt – stawka 5,5%

Stawka 5,5% przeznaczona jest dla działalności o charakterze wytwórczym i budowlanym, w których efekt pracy ma wymiar materialny – produkt, konstrukcję lub obiekt. To forma podatku, która wspiera branże operujące na granicy usług i produkcji.
Do działalności objętych tą stawką należą m.in.:

• działalność wytwórcza i rzemieślnicza,
• roboty budowlane i remontowe,
• przewozy ładunków taborem samochodowym powyżej 2 ton,
• sprzedaż świadectw pochodzenia energii odnawialnej.

Ryczałt – stawka 3%

Stawka 3% dotyczy działalności handlowej oraz gastronomicznej, w której przychód wynika głównie ze sprzedaży towarów, a nie usług doradczych czy specjalistycznych. To rozwiązanie adresowane do przedsiębiorców działających w sektorze detalicznym i produkcji żywności. Do działalności opodatkowanych tą stawką należą m.in.:

• handel detaliczny i hurtowy,
• działalność gastronomiczna (bez sprzedaży alkoholu powyżej 1,5%),
• produkcja zwierzęca i rolnictwo towarowe,
• sprzedaż ryb i surowców pochodzących z własnych połowów.

Ryczałt – stawka 2%

Najniższa stawka ryczałtu, wynosząca 2%, obejmuje działalności o charakterze pierwotnym, w których przychód pochodzi z przetwarzania surowców z własnej produkcji rolnej lub hodowlanej. To rozwiązanie adresowane do drobnych producentów, którzy wytwarzają dobra w ograniczonej skali, bez przemysłowej obróbki. Do działalności objętych tą stawką należą m.in.:

• sprzedaż produktów pochodzenia roślinnego z własnych upraw,
• sprzedaż wyrobów przetworzonych domowo,
• przetwórstwo produktów zwierzęcych z własnej hodowli,
• sprzedaż wyrobów spożywczych o charakterze lokalnym lub rzemieślniczym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – co trzeba zapamiętać?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to jedna z popularniejszych form opodatkowania w Polsce, z której korzystają przede wszystkim drobni przedsiębiorcy i osoby pracujące na podstawie umowy B2B. Podstawę opodatkowania w tym przypadku stanowi przychód, którego nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodu – podatek zaś zależny jest od stawki procentowej, różnej dla każdego typu prowadzonej działalności.

W praktyce zatem ryczałt sprawdza się tam, gdzie struktura wydatków jest prosta, a przychody przewidywalne – w usługach, w zawodach specjalistycznych czy w niewielkich działalnościach opartych na pracy własnej. Nie wymaga prowadzenia rozbudowanej księgowości ani tworzenia kosztorysów, lecz wymaga porządku w ewidencji i znajomości obowiązujących limitów.